Lịch sử bóng đá thế giới hình thành như thế nào?

Bóng đá đã được hình thành và phát triển như thế nào? Nó bắt nguồn từ đâu? Mặc dù có rất nhiều người yêu thích bóng đá, nhưng không phải ai cũng biết câu trả lời cho những câu hỏi này. Vì vậy, hôm nay Wika Sports sẽ giới thiệu về lịch sử hình thành và phát triển của bóng đá trên toàn thế giới.

Tổng quan về bóng đá

Bóng đá là gì?

Bóng đá (còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như túc cầu, đá banh, đá bóng; trong tiếng Anh-Anh: Football, tiếng Anh-Mỹ: Soccer) là môn thể thao đồng đội, được chơi với một quả bóng hình cầu tròn giữa hai đội, mỗi đội có 11 cầu thủ. Trận đấu bóng đá diễn ra trên một sân hình chữ nhật được gọi là sân bóng đá, với một khung thành ở mỗi đầu sân. Mục tiêu của trò chơi là đưa quả bóng vào lưới đối phương (ghi bàn). Đội nào có số lượt ghi bàn nhiều hơn sẽ giành chiến thắng.

lich-su-bong-da-1

Với hơn 250 triệu người chơi ở hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, bóng đá trở thành môn thể thao phổ biến nhất (môn thể thao vua) trên toàn cầu.

Luật thi đấu

Cầu thủ là thuật ngữ chỉ vận động viên tham gia chơi bóng đá, trong khi thủ môn là người bảo vệ khung thành. Trong trận đấu, sử dụng một quả bóng hình cầu đơn giản được gọi là quả bóng đá. Mỗi đội gồm 11 cầu thủ, các cầu thủ (ngoại trừ thủ môn) có thể sử dụng bất kỳ phần nào trên cơ thể để chơi bóng, trừ hai tay và hai bàn tay của họ (tuy nhiên, cầu thủ có thể sử dụng tay để ném biên).

san-bong-da
Kích thước tiêu chuẩn của sân bóng đá

Cầu thủ có thể chơi ở bất kỳ vị trí nào trên sân và có thể đưa quả bóng theo bất kỳ hướng nào, trừ trường hợp mắc lỗi việt vị thì không thể nhận bóng. Cầu thủ thường sử dụng chân để thực hiện các kỹ thuật như rê bóng, dắt bóng, lừa bóng, chuyền bóng cho đồng đội, sút bóng, với mục tiêu chính là đưa bóng vào khung thành đối phương và ngăn không cho đối phương ghi bàn.

luat-thi-dau
Trọng tài là người điều khiển trận đấu

Các cầu thủ của hai đội có thể va chạm và tranh bóng, nhưng không được phạm sai lầm như đánh nguội từ sau lưng, đẩy người hoặc sử dụng thủ đoạn không trung thực.

Trận đấu được điều khiển bởi một trọng tài, gồm một trọng tài chính và hai trọng tài biên. Trọng tài chính sử dụng một chiếc còi và hai loại thẻ, thẻ vàng và thẻ đỏ, và có trách nhiệm bắt đầu, kết thúc hoặc tạm dừng trận đấu. Một trận đấu bóng đá thông thường có hai hiệp, mỗi hiệp kéo dài 45 phút với khoảng thời gian nghỉ 15 phút giữa hai hiệp.

Cuối cùng, đội nào đưa bóng vào lưới đối phương nhiều hơn sẽ giành chiến thắng. Trong trường hợp hai đội có số lượt ghi bàn như nhau hoặc không có đội nào ghi bàn, trận đấu sẽ kết thúc với kết quả hòa.

Lịch sử hình thành bóng đá thế giới

Môn thể thao bóng đá hiện đại có thể được coi là bắt nguồn từ thời kỳ nhà Hán ở Trung Quốc với tên gọi là Cuju và đã được FIFA công nhận.

bong-da-trung-quoc-co-dai
Bóng đá tại Trung Quốc thời nhà Hán

Cho đến năm 1863 tại London (Anh), Hiệp hội bóng đá đầu tiên được thành lập (Hiệp hội bóng đá Anh – The Football Association, viết tắt là FA) sau nhiều nỗ lực để chuẩn hóa các hình thức khác nhau của trò chơi này. Bóng đá trở thành môn thể thao Olympic từ Thế vận hội mùa hè thứ hai vào năm 1900.

Ngày nay, Ủy ban bóng đá quốc tế (International Football Association Board, thường được gọi là IFAB) là cơ quan quản lý và theo dõi luật bóng đá trên toàn thế giới. IFAB được thành lập năm 1886 tại Manchester.

Cúp FA (FA Cup) là giải đấu bóng đá đầu tiên, do C. W. Alcock tổ chức lần đầu cho các câu lạc bộ bóng đá Anh vào năm 1872. Trận đấu bóng đá quốc tế đầu tiên giữa đội tuyển Anh và Scotland cũng đã diễn ra vào năm 1872 tại Glasgow.

The Football League là giải đấu liên đoàn đầu tiên ở quê hương Anh, được thành lập năm 1888 dưới sự khởi xướng của ông William McGregor, giám đốc câu lạc bộ Aston Villa.

Liên đoàn bóng đá quốc tế (FIFA) được thành lập vào năm 1904 tại Paris, với chủ tịch đầu tiên là ông Robert Guérin, một người Pháp. Ngay từ khi thành lập, FIFA đã cam kết sử dụng và tôn trọng luật bóng đá do FA đề xuất.

Từ năm 1913, IFAB bắt đầu bổ sung các đại diện của FIFA vào ban điều hành. Hiện nay, ban điều hành của IFAB bao gồm 4 đại diện của FIFA và 4 đại diện từ các liên đoàn quốc gia khai sinh luật bóng đá, bao gồm Anh, Scotland, Ireland và xứ Wales.

Đến năm 2008, FIFA đã có 208 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ là thành viên, nhiều hơn cả Ủy ban Olympic Quốc tế (3 thành viên) và Liên Hợp Quốc (16 thành viên).

ban-do-muc-do-pho-bien-bong-da
Bản đồ phân bố mức độ phổ biến của bóng đá

Các giải đấu chính

Cấp quốc tế

World Cup là giải đấu cấp quốc tế lớn nhất trên thế giới, được tổ chức mỗi 4 năm với vòng loại có sự tham gia của hơn 190 quốc gia thành viên FIFA và vòng chung kết có 32 đội (trước năm 1982 là 16 đội, trước năm 1998 là 24 đội).

world-cup-2022
World Cup 2022 – Việt Nam góp mặt ở vòng loại thứ 3 lần đầu tiên trong lịch sử

Giải đấu được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1930 và hiện nay đã trở thành sự kiện thể thao được quan tâm nhiều nhất trên toàn cầu, vượt qua thậm chí cả Thế vận hội. Môn bóng đá cũng có mặt trong chương trình Thế vận hội Mùa hè từ năm 1900 (ngoại trừ Thế vận hội Mùa hè 1932 tại Los Angeles).

Ngoài World Cup, cấp quốc tế còn có các giải đấu do các liên đoàn châu lục tổ chức như:

– Giải vô địch bóng đá châu Âu (UEFA)

– Cúp bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL)

– Cúp bóng đá châu Phi (CAF)

– Cúp bóng đá châu Á (AFC)

– Cúp bóng đá Bắc, Trung Mỹ và Caribe (CONCACAF)

– Cúp bóng đá châu Đại Dương (OFC)

Các đội vô địch của các giải đấu cấp châu lục và nhà vô địch World Cup sẽ tham dự Cúp Liên đoàn các châu lục, đây là giải đấu khởi động trước World Cup và được FIFA tổ chức một năm trước World Cup.

Các câu lạc bộ bóng đá từ mỗi châu lục cũng có các giải đấu riêng, trong đó đáng chú ý nhất là UEFA Champions League ở châu Âu và Copa Libertadores de América ở Nam Mỹ.

Các câu lạc bộ vô địch giải đấu cấp châu lục sẽ cùng nhau thi đấu trong Giải vô địch bóng đá câu lạc bộ thế giới (FIFA Club World Cup), được tổ chức bởi FIFA.

Cấp quốc gia

Tại cấp quốc gia, cơ quan quản lý bóng đá sẽ tổ chức các giải đấu liên đoàn cấp câu lạc bộ, trong đó các đội trong cùng hạng sẽ đối đầu hai lượt, và đội đứng đầu trong giải đấu cấp liên đoàn hạng cao nhất của mỗi quốc gia sẽ tham gia các giải đấu cấp châu lục.

Ngoài các giải đấu liên đoàn có hệ thống hạng, mỗi quốc gia thường có một giải cúp, chiếc cúp này được tổ chức dưới hình thức đấu loại trực tiếp, dành cho tất cả các câu lạc bộ trong quốc gia.

Các loại hình bóng đá

Bóng đá mini

Bóng đá mini (hay còn gọi là bóng đá phủi) là một dạng bóng đá không chuyên (nghiệp dư, phong trào), dành cho mọi độ tuổi, giới tính và tầng lớp, chỉ cần có đam mê bóng đá là có thể tham gia.

Thường thì mỗi trận đấu có 2 đội, mỗi đội từ 5 đến 7 cầu thủ bao gồm cả thủ môn. Với bóng đá mini, sân cỏ nhỏ hơn, khung thành nhỏ hơn và thời lượng trận đấu ngắn hơn. Trò chơi này có thể được tổ chức trong nhà hoặc ngoài trời trên sân cỏ nhân tạo.

Futsal (bóng đá trong nhà)

Futsal ra đời vào năm 1930 tại Uruguay, có lẽ là một dạng bóng đá giống nhưng các trận đấu diễn ra trong nhà với một số luật lệ được thay đổi để phù hợp, như sân và bóng nhỏ hơn, cầu thủ đi giày đế bằng thay vì giày đinh như trên sân cỏ.

FIFA cũng là tổ chức quản lý Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới. Các đội tuyển quốc gia có truyền thống ở môn thể thao này bao gồm Tây Ban Nha, Ý, Argentina và Brasil. Ở châu Á, Iran và Nhật Bản là hai quốc gia mạnh nhất và đã giành chức vô địch giải AFC Futsal Championship nhiều lần.

Bóng đá bãi biển

Bóng đá bãi biển (Beach Soccer) là môn bóng đá chơi trên bãi cát, thường là bãi biển. Trận đấu bóng đá bãi biển có 2 đội, mỗi đội 5 người và có quyền thay người không hạn chế. Các cầu thủ thi đấu trên một sân nhỏ có kích thước 28×37 m trong 3 hiệp, mỗi hiệp kéo dài 12 phút. FIFA tổ chức giải đấu World Beach Soccer từ năm 1995. Brazil là đội bóng đá bãi biển xuất sắc nhất nhiều năm qua, với 12 lần giành chức vô địch thế giới từ năm 1995, vượt xa hai đội đứng sau là Bồ Đào Nha và Pháp (mỗi đội giành chức vô địch thế giới một lần).

Bóng đá đường phố

Thường được tổ chức dưới hình thức tự do và không chính thức, do thiếu điều kiện thi đấu cố định.

Trên đây là cái nhìn tổng quan về lịch sử bóng đá toàn cầu mà Wika Sports muốn chia sẻ với những người yêu thể thao này. Hi vọng bài viết đã mang lại những thông tin hữu ích cho bạn!

Related Posts